/* custom css */
.tdi_9.td-a-rec{
text-align: center;
}.tdi_9 .td-element-style{
z-index: -1;
}.tdi_9.td-a-rec-img{
text-align: left;
}.tdi_9.td-a-rec-img img{
margin: 0 auto 0 0;
}@media (max-width: 767px) {
.tdi_9.td-a-rec-img {
text-align: center;
}
}
Cu un foto di Tera tuma for di espacio abordo di Apollo 11, John McConnell, un activista Mericano ambiental, ta crea e bandera cu ta bira e simbolo universal conoci como Earth Flag.
/* custom css */
.tdi_8.td-a-rec{
text-align: center;
}.tdi_8 .td-element-style{
z-index: -1;
}.tdi_8.td-a-rec-img{
text-align: left;
}.tdi_8.td-a-rec-img img{
margin: 0 auto 0 0;
}@media (max-width: 767px) {
.tdi_8.td-a-rec-img {
text-align: center;
}
}
Pa eleva sosten individual y internacional pa cuido di planeta Tera McConnell a propone un Dia di Tera y e esaki ta haya acogida y sigui pa un Proclamacacion di Dia di Tera pa e ciudad di San Francisco.
Ta 21 maart 1970 y e prome Dia di Tera, manera proponi pa McConnell, a celebra na San Francisco.
Mientras tanto preparacion masivo tabata na caminda, encabesa pa Gaylord Nelson, un senador Mericano di Wisconsin, kende a propone e prome protesta ambiental nacional pa sacudi mundo politico y forsa e tema di medio ambiente riba e agenda nacional.
Riba 22 april 1970, 20 miyon Mericano a subi caya, aglomera den parke y auditorio pa demostra p’asina mustra e necesidad di un medio ambiente sano y sostenibel. Denis Hayes, coordinado nacional y su ekipo a organisa varios reunion popular masivo di costa pa costa. Miles di scol y universidad a organisa protesta contra e deterioro di medio ambiente y e gruponan ambiental, republicano, democrata, agricultor y lider sindical a uni pa un causa comun, creando un empuhe cu a conduci na crea e Environmental Protection Agency y aceptacion di e leynan Clean Air, Clean Water y Endangered Species Acts.
Desde 1990 ora Earth Day Network a ser crea pa Denis Hayes pa promove Dia di Tera mediante un red internacional di organisacion, Dia di Tera a crece bira e evento mas celebra na mundo, conmemora pa mas hende cu cualkier otro evento secular, religioso of dia nacional riba planeta Tera.
E fecha pa celebra Dia di Tera ta bira oficialmente 22 april asina reemplasando e fecha original p’e otro Dia di Tera anteriormente proponi pa John McConnell.
Na 2009 cu Resolucion A/RES/63/278 Asamblea General di Nacionnan Uni ta declara 22 april International Mother Earth Day y Earth Day Network ta asumi coordinacion global di Dia di Tera.
DIA DI TERA NA ARUBA
Dia 22 april 1993, Accion Ambiental, un grupo di cuater hende (Milton Ponson, Marcos Bislip, Sandra Robles y Sheila Lampe) hunto cu Fundacion Desaroyo Ecologico Aruba a tene un rueda di prensa y a reflexiona riba e necesidad pa proteha nos planeta, su recursonan natural y ecosistemanan y pa transmiti e mensahe aki na e hubentud di Aruba.
Na 1994, Dia di Tera a bira un evento nacional na Aruba, ora cu a hisa e Earth Flag na Biblioteca Nacional Oranjestad riba 22 april. Gobernador di Aruba tabata presente y Prome Minister Nelson Oduber a hiba un discurso p’e publico presente. Ariba e mesun dia a tene un rueda di prensa cu e tema “Nos Recursonan Natural ta nos Rikesa Economico”, a presenta un folder titula “Aruba, One Natural Island” y Accion Ambiental a anuncia cu lo manda un delegado pa participa den e Global Conference on the Sustainable Development of Small Island Developing States na Barbados e mesun aña.
Na 1996 a scoge e tema “Bida bao Laman” na Aruba pa Dia di Tera pa Departamento di Enseñanza, como parti di un esfuerso continuo den cuadro di e Caribbean Sea Project, crea pa UNESCO na 1994, pa promove e proteccion di lama y di su recursonan. Na Instituto di Cultura a organisa un exposicion cu proyecto escolar traha na varios scol na Aruba, dedica n’e tema aki.
Na Aruba e Departamento di Agricultura, Cria y Pesca, cual ta opera un estacion agricultural, tabata organisa un evento anual, cu su facilidadnan habri pa bishita di e publico riba un diadomingo, na ocasion di e gran apertura di nan kinderboerderij, a scoge e tema di Dia di Tera p’e evento publico aki na 1997.
Asina pues e Departamento di Agricultura, Cria y Pesca tabata instrumental desde 1997 den e promocion di e concepto di Dia di Tera na Aruba y for di 2002 ta uzando e temanan internacional scogi pa Dia di Tera door di Earth Day Network tambe.
E celebracion di Dia di Tera na 1994 ta marca e inicio di concientisacion masivo na Aruba den sociedad civil y sector hotelero y cu sosten di AHATA su CEO, Rory Arends, Accion Ambiental a haya un booth gratis pa promove e necesidad pa cuida nos medio ambiente y asina nos producto Aruba den e Aruba Travel Expo (ATEX) 1994.
Bucuti Beach Resort, Costa Linda Beach Resort, La Cabana Beach Resort y Amsterdam Manor Beach Resort cu hunto lo bira EBA-CAST, Eagle Beach Area Coalition for Aruba’s Sustainable Tourism, ta sponsor 2000 T-shirts pa parti n’e agentenan di biahe durante ATEX 1994, hunto cu e flyer “Ten Tips for Environmentally Conscious Visitors” y e flyer “Aruba, One Natural Island”.
E agentenan di biahe y prensa internacional na ATEX 1994 ta impresiona cu e slogan riba e T-shirt “We Care About People Because We Care About The Environment” y TeleAruba y Aruba Tourism Authority ta haci un grabacion pa uso local y internacional.
Sociedad civil y sector di turismo inspira pa ATEX 1994 ta embarca riba un campaña pa concientisacion pa un turismo sostenibel na Aruba. E movimento aki ta sigui haya acogida te ora e crisis financiero global impacta Aruba den e periodo 2008-2010 y esfuersonan pa desaroya un turismo sostenibel ta perde impulso y greenwashing ta haci su entrada, esta e practica di pretende di tin compromiso cu proteccion di medio ambiente y desaroyo sostenibel, pero den palabra y mercadeo so y no den practica.
DIA DI TERA 2023, TEMA: INVERTI DEN NOS PLANETA
2023 a marca 30 aña di celebracion di Dia di Tera na Aruba y tin varios punto negativo a resalta.
Desde cu prome Gabinete Wever-Croes a sinta na 2017 e dialogo nacional stipula p’e documento The Future We Want-Agenda 2030, miho conoci como e documento cu e 17 Obhetivonan pa Desaroyo Sostenibel (SDGs) ta cuminsa deteriora y greenwashing ta haci su entrada den maneho di Gobierno.
Minister Otmar Oduber a fiha un documento pa maneho ambiental den cual ta falta visiblemente e intencion pa introduci un Ordenansa Nacional Pa Maneho Ambiental (Landsverordening Milieubeheer).
E tristo berdad ta cu netamente e necesidad pa bin cu tal Ordenansa Nacional pa Maneho Ambiental a menciona den e rueda di prensa na ocasion di e prome celebracion di Dia di Tera na 1993.
Pues 30 aña despues, esta un generacion completo despues Aruba ta keto bay sin tal legislacion.
Ora cu Gabinete Wever-Croes cu coalicion MEP–RAIZ a sinta na 2021 Sr. Ursell Arends a keda huramenta como Minister di Naturalesa e situacion a empeora formalmente.
E Minister aki ta dialoga cu un grupito di stakeholders so di cual e NGOs cu ta conta cu sosten di Minister caracterisa pa e dicho “por la plata y gloria personal baila el mono” ta duna input pa su maneho.
Minister Ursell Arends a embarca riba un solo tour den Gobierno haciendo monton di anuncio di compromiso di pais Aruba n’e cumbrenan internacional, di cual hopi ta dificil pa cumpli cu nan, pasobra mientras cu no tin legislacion ambiental, e maneho pa proteccion di naturalesa tambe ta manca.
E Earth Day Forum organisa riba Dia di Tera 2023 pa Minister Arends ta viola e dialogo nacional pa desaroyo sostenibel prescribi pa Nacionan Uni pa SDGs y tambe ta viola e principio basico di Dia di Tera mes, ya cu atrobe un grupito so di hende, organisacion y prensa a ser invita.
Pero mas descabeya ta su intento pa introduci Rights of Nature den nos constitucion sin cu tin legislacion ambiental vigente cu ta indispensabel pa un maneho di cuido di naturalesa, pasobra e legislacion ambiental aki t’e principal instrumento pa para tur clase di daño haci na naturaleza.
P’e di dos aña consecutivo e tema pa Dia di Tera ta Invest in Our Planet, Inverti den nos Planeta.
Nos mester cambia tur cos — e clima corporativo, e clima politico y con nos ta maneha e accion necesario pa tuma pa atende cu cambio climatico. Awo a yega e ora pa mustra un curashi imparabel pa preserva y proteha nos salud, nos famia y nos medionan di subsistencia.
Na 2023, Inverti den Nos Planeta pa Aruba ta nifica cu tur stakeholders hunto reboot e campaña pa yega na un desaroyo sostenibel manera den e periodo 1994-2010 si no tur tempo, placa y goodwill na nivel internacional inverti di 1994-2010 lo por considera perdi y nos ta back na punto di salida di 29 aña pasa.
E prome inversion colectivo mester ta pa percura pa e Ordenansa Nacional pa Maneho Ambiental keda introduci por fin pasobra sin e ley aki tur maneho di naturalesa y medio ambiente di Gobierno di Aruba ta simplemente greenwashing.



/* custom css */
.tdi_10.td-a-rec{
text-align: center;
}.tdi_10 .td-element-style{
z-index: -1;
}.tdi_10.td-a-rec-img{
text-align: left;
}.tdi_10.td-a-rec-img img{
margin: 0 auto 0 0;
}@media (max-width: 767px) {
.tdi_10.td-a-rec-img {
text-align: center;
}
}


Comment