News

Ki parlamento di Kòrsou ta wardando pa proklamá soberania den Reino?

Ki parlamento di Kòrsou ta wardando pa proklamá soberania den Reino?

 

Tumando nota ku na aña 10-10-10 Kòrsou a bira pais pa Nashonnan Uni i Reino Hulandes di kual a rekonosé di un forma ofisial e “Areglo di Estado” abase di artikulo 60A insiso 1 di e “Rijkswet wijziging Statüt in verband met de opheffing van de Nederlandse Antillen” 

dia 7 di sèptèmber 2010, ta stipulá ku Kòrsou i Sint Maarten kada un tin e kualidat di un paisnan soberano den Reino Hulandes.  

“Curaçao en Sint Maarten hebben elk de hoedanigheid van land in het Koninkrijk.”

Parlamento di Kòrsou tin ku proklama esaki, yamando un reunion i abase di 11  voto pro manda un karta pa e pais partnernan den Reino di kual Hulanda na su turno tin ku konfirma esaki na Nashonnan uni. Konforme artikulo 49 di areglo di estado di pais Kòrsou, ta skirbí ku nos parlamentarionan tin e deber di defende pais su outonomia abase di konsenso i no abase ku ta impone riba nan.

Mas aleu nos por tuma nota riba dos kontesta basá riba e dos Artikulónan 90 i 94 di e konstutishon hulandes den un karta resien fecha 4 Jüli 2022 di señora Van Huffelen di kual a kontesta fundashon Pro Souliga riba dos preguntanan hasí:

  • E derecho di outodeterminashon pasobra esaki ta na mes momentu un norma “jus        cogens/peremptory” ta pone ku e ta prevelá riba e Rijkswet COHO, anto si no ta eksistí ningun forma legal pa evitá òf desvia di un norma “jus cogens/peremptory”?
  • E derecho di outodeterminashon ta prevelá riba e Statüt di Reino Hulandes?

Aki klaramente por mira ku e derecho di outodeterminashon ta prevalesé riba e lei di konsenso ku ta miná nos demokrasia i outodeterminashon di un pais.

Artíkulo 90 di Konstitushon di Hulanda ta stipulá ku: 

“Gobièrnu di Hulanda ta promové desaroyo dje órden hurídiko internashonal.” 

Artíkulo 94 di Konstitushon di Hulanda ta stipulá ku:

Instrukshonnan legal ku ta vigente den Reino Hulandes no por ser apliká, si nan aplikashon no ta konsistente ku klòusulanan di tratadonan i akuerdonan ku ta konta pa tur hende anto ku ta prosedente di organisashonnan ku tin nan fundeshi den derecho di pueblonan.”  

Den resolushon 2625 di Asamblea General di Nashonnan Uni na aña 1970 den e kapitulo titulá: The principle of equal rights and self-determination of people, ta pone ku e base di Kòrsou su derecho di outodeterminashon solamente por serdeterminá dor dje pueblo di un forma liber i no e Statüt di Reino Hulandes, i komo tal tambe ta un lei internashonal di kual esaki ta un instrukshon ku ta stipulá ku tur hende mester kumpli ku e derecho di outodeterminashon di Pueblo di Kòrsou.

Areglo di Estado di pais Kòrsou ta ofrese e dos opshonan

  • Pais por aplika e reglanan di statüt di reino hulandes 
  • Pais  por aplika e reglanan di Nashonnan Uni di kual ta mas haltu ku statüt.

 E Areglo di Estado di Kòrsou ta kumpli ku e dos tratadonan Vesc i Bupo di kual ta habri den su preámbulo ku e deklarashon ku e derecho di outodeterminashon di Pueblo di Kòrsou ta sagrado / apsoluto ( “jus cogens/peremptory” ) , i ta e prinsipio di Nashonnan Uni Erga Omnes (derecho humano) di kual ku den konstutishon Hulandes artikulo 94 ta rekonosé ku e ta inalienabel (Pueblo di Kòrsou no por bende e derecho aki i no por entregá e derecho aki na tersera i mas aleu otronan no por kita e derecho aki for di Pueblo di Kòrsou) di kual ta pone ku ta Pueblo di Kòrsou tin e último palabra i derecho na tur momento.